Gezien worden - als mens en maker 🌀
- LOSKOP
- 6 jul
- 11 minuten om te lezen
Afgelopen week was Nederland een heteluchtoven. De hitte was in huis gaan zitten én in mijn hoofd..
Na dagenlang tropische temperaturen heeft de zinderende hitte plaatsgemaakt voor een zeer welkome koele wind. Buiten en binnen. Want ook mijn hoofd voelt koeler.
Een week geleden schreef ik over mijn struggle rondom ‘gezien worden’ en besloot ik te delen dat ik het even niet wist. In die nieuwsbrief Ik kan het dragen besloot ik het te proberen te verdragen. Nu, een week later, beginnen de puzzelstukjes op zijn plek te vallen. En ik begin te zien dat het allemaal niet zo zwart wit is. Vandaag vertel ik je over de spagaat tussen het zwart en wit. En over het grijze gebied waar ik mijn plek ga vinden.
Deze nieuwsbrief is lang, vol en rijk. Voor veel-voelers die al vaker hebben gedanst met Gezien Worden. Maar misschien nog wel meer voor de veel-voelende creatieve kiemlingen die zo graag groter willen groeien maar soms niet weten hoe.
Mijn innerlijke Monsters
Om de zoveel jaren krijg ik bezoek van een specifiek monster. We noemen hem Fame. Fame komt altijd met de deur in huis vallen. Hij praat snel. Heeft veel lijntjes uit staan en altijd grootse plannen. Als je hem vraagt hoe het gaat zegt ie: ‘Ja goed! Druk! Druk’. Hij doet nooit zijn jas uit, want geen tijd. Moet zo weer weg. Naar ‘daar’. De snelle wereld waar het allemaal gebeurt.
Op het eerste gezicht lijkt het inspirerend. Misschien zelfs een beetje intimiderend. Wauw wat voor een coole dingen doet hij allemaal?! En wat is ‘daar’ in die snelle wereld allemaal te zien? Een lichte fomo (fear of missing out) is bewerkstelligd.
Maar onder die laag van druk, snel en beroemdheid-in-spe zit iemand die heel graag gezien wil worden. Iemand die eigenlijk niet stil kan zitten. Bang om zelf iets te missen. Bang om te laat te zijn. Bang om onzichtbaar te zijn. Bang om nietsbetekend dood te gaan.
Zo’ 6 weken geleden bezocht Fame me opnieuw. En de lichte vorm van fomo ontwikkelde zich al gauw tot een ‘ik lig met een paniekaanval in bed’-fomo. Een angst die in direct verband stond met een diep verlangen om gezien te worden. Maar na 20 jaar therapie en schaduwwerk gingen alle therapeut-alarmbellen bij me rinkelen. Want zó erg gezien willen worden? Zóveel paniek? Zó’n gevoel van leegte? That’s gotta be trauma.
Dus ik besloot een ander deel in mij te omarmen. Een deel dat de laatste jaren heb leren kennen: Terra. Een vrouw met haar voeten in de aarde. Die geniet van de boodschappen doen op haar fiets. Die geniet van de plantjes die groeien in haar tuin. Van liefde voor haar familie. Haar eigen kleding naaien. Liefde voor de ‘mundane’ bezigheden van het gewone leven. Een vrouw die accepteert dat dit leven ooit ophoudt en daar steeds meer vrede mee begint te krijgen.
Maar naarmate de weken vorderde, en ik met man en macht probeerde een geaarde Terra vrouw te zijn, bleven de vragen zich aan me opdringen:
Klopt het wel? Wat als dit méér dan trauma is? Wat als mijn verlangen om gezien te worden iets anders behelst? Een tegenbeweging voor dat ik mezelf tóch nog te klein houdt in mijn kunstenaars- en ondernemerschap? Wat als het verlangen om gezien te worden een terecht verlangen is omdat mijn kunst veel grootser is dan het kleine publiek dat er nu van getuige is?
Er volgde een week van afwisselingen tussen HONDERD PROCES Fame en HONDERD PROCENT Terra. Ik belde met mijn moeder, ze deelde een gedachte en ik dacht: ja, Terra. Ik moet gaan voor Terra. Maar 5 minuten later voelde ik dat ik Fame niet laten liggen.
En zo hinkte ik wekenlang op twee benen tussen zwart en wit. Fame en Terra. Het was gekmakend. Tot ik vorige week in deze nieuwsbrief (LINK van website Wix) besloot om het te proberen verdragen. Het over me heen te laten komen. En het gewoon even niet te weten.
De Verlangende Octopus
En zo ontstond er langzaam ruimte voor een grijs gebied. Voor dat mijn gevoel klopte. Namelijk: dat het niet het een of ander is. Fame achteraan rennen gaat me niet gelukkig maken. Want tuurlijk raakt hij ook aan trauma, ego, etc. Maar mijn hele leven wijden aan alleen maar Terra-achtige bezigheden gaat me óók niet gelukkig maken. Want ik ben meer dan dat.
De werkelijkheid, die ik nu kan zien, is dat we niet één persoon zijn. Onze hersenen huizen meerdere delen in ons. Meerdere verlangens. En die verlangens kunnen flink in strijd zijn met elkaar.
Het doet me denken aan een artikel dat ik jaren geleden op het web vond. Een prachtig diep uiteengezet artikel over de zoektocht naar een juiste carrière: How to Pick a Career (That Actually Fits You) geschreven door Tim Urban van WaitbutWhy. Ik blijf hier eens in de zoveel jaar bij terugkomen, omdat het zo immens goed de vinger op de juiste plek legt met zijn beschrijving van ‘The Yearning Octopus’: een octopus met meerdere tentakels, als de delen in ons die allemaal naar iets anders verlangen.
“…you want a bunch of different things—or, rather, there are a bunch of different sides of you, and each of them wants—and fears—its own stuff. And since some motivations have conflicting interests with others, you cannot, by definition, have everything you want.” – Tim Urban
Die verschillende kanten zijn de tentakels van de octopus: tentakel Personal, tentakel Social, tentakel Lifestyle, Moral en Practical. En al die tentakels willen iets anders. In de woorden van Tim:
Personal: ‘I must reach my potentional!’Lifestyle: ‘Yes, apparantly you must. And it’s ruining my life, Narcissist.’ Practical: ‘I feel like no one heard me so I’ll ask again: does anyone know which day this week we’ll get our next check?’
Ouch. Spot on..En hier komt nog een liefdevolle smack in my face:
“…we all have a Social Survival Mammoth living in our heads who’s earth-shatteringly obsessed with what other people think of us. This means he craves acceptance and inclusion and being well-liked…
Then there’s your ego, who’s a similar character but even more needy. Your ego doesn’t just want to be accepted; it wants to be admired, desired, and fawned upon—ideally, on a mass scale. More upsetting to it than being disliked is being ignored. It wants to be relevant and important and widely known”
Dubbel ouch.
Niet raar dat ik he-le-maal faking gek werd. En blijkbaar dus ook niet raar dat er een deel in mij is dat aanboden wil worden door een stadion vol schreeuwende fans. Zucht.
Mijn tegenstrijdige tentakels
Zoals Tim mooi beschrijft zitten onze tentakels, onze innerlijke monsters, niet alleen maar als manipulatieve duiveltjes op onze schouders. Ze zijn meer dan eendimensionale karikaturen. Ze hebben diepe verlangens, maar ook diepe angsten. En net als wij mensen brengen ze kwaliteiten en valkuilen met zich mee.
Terra Terra houdt me op de grond. Met mijn voeten in de aarde en mijn lijf in het hier en nu. Terra begrenst me wanneer ik teveel opstijg naar de wolken of wanneer ik mezelf blootstel aan teveel prikkels. Ze is Bewaakster van Rust en Balans. Wanneer ik nieuwe kansen krijg aangeboden die energie kosten, neemt zij vaak het zekere voor het onzekere: alles om mijn rust te bewaken.
Ze is namelijk uiterst bang voor het moment dat ik mezelf laat gaan en weer de stad in ga met Fame. Dat ik op een high de wolken in vlieg en een paar dagen later als een uitgeholde drugsverslaafde terug val op aarde. Uitgeput. Overprikkeld. En een paniekaanval als nagerecht.
Logisch dat Terra soms wat overdrijft. Ze weet hoe het kan gaan met Fame. Maar de keerzijde is dat ik ze soms een kluizenaar van me maakt. Dat ik weken geen vrienden zie, alle feestjes skip en nooit meer iets doe wat God verboden heeft..
Fame Fame is een snelle, gezellige en impulsieve jongen. Altijd wat te doen en altijd wat te beleven met Fame. Hij zorgt ervoor dat ik, uit mijn kluizenaars-pyjama, de wereld in stap, de stad in ga en mensen ontmoet. Hij is totaal niet bang om bekeken te worden. Sterker nog hij is een podiumbeest. En knettergek. Hij drinkt nooit, maar op feestjes vragen mensen wtf ie heeft gebruikt want WAYO. Fame is de enige die ervoor zorgt dat ik soms even NIET nadenk. Dat ik op feestjes even alles vergeet en met mijn ogen dicht dansend op een tafel sta.
Maar ondanks dat Fame niet drinkt, is ie nogal verslavingsgevoelig. Niet voor drugs (ja ook. Daarom doet ie niks) maar voor aandacht. Hij zal nooit daadwerkelijk overgaan tot actie en zijn ziel verkopen aan één of andere oppervlakkige cheap-ass muziekwedstrijd voor de aandacht. Maar ondertussen gaat ie wel dood van binnen omdat ie maar 300 volgers heeft op Instagram. Fame zal het nooit toegeven. Hij zal altijd doen alsof ie alles onder controle heeft. Maar Fame is FOKING verslaafd. And when the addiction kicks in... dan staat ie niet te dansen op een tafel met zijn ogen dicht, maar danst ie met één oog open. Kijken of er wel mensen naar hem kijken. Op dat feestje, in de stad, op social media. Want als de verslaving het echt overneemt en hij vier uur heeft gewerkt aan De Perfecte Post voor Instagram en er na 1 seconden geen 100 likes binnenkomen... dan stort zijn wereld in. Want als verslaafde heeft ie nooit genoeg. Al zouden er 100 likes binnenkomen in 1 sec, dan wil hij de volgende keer 200. En daarna 1000. Het is nooit genoeg. Hij kijkt stikjaloers naar andere mensen die wél viral gaan. En zijn muis hangt dagelijks boven de knop ‘aanmelden’ voor The Voice of een ‘Verdien 10k in 3 maanden!’-cursus. Alles voor een kans op Succes. Een kans om ‘gezien’ te worden. Ik heb te doen met hem. Zijn innerlijke onrust is om gek van te worden. Maar het echt verdrietige is wat daar onder zit. Een heel bang, verdrietig jongetje. Een frommeltje in foetushouding, zo klein dat je hem bijna niet kan zien. Zo bang om afgwezen te worden, dat ie al wegkrimpt als je naar hem kijkt zonder te glimlachen. Fame is niet simpel. Geen karikatuur. Er mag ruimte zijn voor wat glitter hier en daar, als ik maar ook ruimte maken om dat jongetje erachter te zien en beetje bij beetje te helen.
Autisme, Terra en Fame
Zoals hierboven te lezen loopt Fame al wat langer met me mee, maar Terra heb ik pas echt leren kennen na mijn autisme-diagnose 2,5 jaar geleden. Mijn wereld stortte in en brak open tegelijkertijd. Ik snapte eindelijk waarom ik bepaalde dingen deed of voelde. Maar ik leerde ook hoe slecht ik er aan toe was. Hoe ik jarenlang chronisch over grenzen ben gegaan.
Ik heb me altijd verzet tegen Terra, maar dit was de periode dat ik haar langzaam ben gaan omarmen.
Door háár ben ik veel beter naar mezelf gaan luisteren. Door haar ben ik mijn rust en balans gaan begrenzen, mijn gevoeligheid gaan eren en respecteren, en mijn zenuwstels gaan herstellen door steeds weer te blijven aarden en opladen.
Maar een paar maanden geleden, twee jaar na mijn diagnose, begon er iets te wringen. Ik ben meer ben dan alleen de gevoelige autist. Meer dan rust, regelmaat en reinheid. Fuck! Ik ben meer dan dat! Ik ben ook de op tafel dansende Fame! Waar is hij gebleven?
Dus ik besloot om naast mijn binnenwereld, te investeren in mijn buitenwereld. Meer naar buiten gaan, als mens en als maker. Weer naar feestjes van mijn vrienden. Jammen met andere muzikanten. Weer eens een optreden doen met LOSKOP. Het werkte. Het fucking werkte! Ik voelde me LEVEND. En...
Gezien. Ik voelde me gezien.
En opeens realiseerde ik me: gezien worden is, net als onze innerlijke tentakels, niet zo eendimensionaal. Gezien worden gaat niet alleen maar over gezien worden op een podium met glitterpakje. Gezien worden gaat óók over ons als sociaal wezen. Samen zijn. Verbinden met vrienden. Familie. Gezien worden. En zien.
En Gezien Worden gaat zelfs verder aan dat. Verder dan alleen gezonde (en ongezonde) externe validatie of verbinding met anderen. Het gaat óók over jezelf zien in de verschillende verlangens die je hebt.
Het deel in jou dat een rustig leven wil met middagdutjes en in stilte de krant lezen met een kop thee. Het deel dat genoeg geld wilt verdienen voor zonnepanelen (of een Porsche 911 uit 1977). Of het deel dat een bijdrage wilt leven aan een wereld die in de fik staat.
Als ik deze delen in mij ga zien, dan denk ik dat ik mezelf op een veel diepere manier gezien ga voelen: gezien en vervuld.
Een rustig leven vol kunst
De afgelopen weken heb ik me blind gestaard op het verkrijgen van die vervulling door maar één manier van gezien worden (#glitterpakjemetFame). Ik koppelde mijn waarde als mens aan mijn muziek. En ik koppelde de waarde van mijn muziek aan mijn hoeveelheid volgers en... hoeveel ik verkoop.
Ik heb een fucked up relatie met geld. Ik heb veel schadduwerk gedaan, maar op het gebied van geld loop ik achter. Want mijn hoofd zegt: geld is vies. Gierig. Hebberig. Kapitalistisch blabla. Ik durf het niet te verdienen en tegelijkertijd is mijn hele zenuwstelsel on fire als ik niks verkoop. Ik moet dit onderzoeken. Ik ga het onderzoeken. Want ik wil meer geld verdienen. Niet voor die Porsche 911. Maar voor het maken van meer kunst. Voor het inhuren van een fucking talentvolle videograaf die met mij de visuele wereld van mijn nieuwe album De Ruimte kan bouwen. Voor het kunnen betalen van weer een limited edition vinyl plaat om in jullie huiskamers te laten draaien. Voor het betalen van een cursus of opleiding zodat ik nóg beter kan produceren, coachen of songwriten.
Ik hoef geen Porsche voor de deur. Dat is voor mij geen rijkdom.
Maar een rustig leven vol kunst wel.
Ik wil het allebei. Geld (nog steeds een beetje kokhalsen).Én een gereguleerd zenuwstelsel. Ik wil op de fiets naar mijn werk. Ik wil tijd hebben voor middagdutjes en gezond eten koken. Ik wil 90% van mijn leven offline en 10% online besteden ipv andersom. Ik wil meer gezien worden. Door mezelf. Door luisteraars van mijn muziek en collega kunstenaars. En ik wil betaald worden voor mijn kunst. Ik wil meer verdienen met mijn kunst en diensten, zodat de energie en tijd meer in verhouding staat tot de financiële opbrengst.
En ik wil dit allemaal op een manier die mij past. Natuurlijk zal ik iets moeten inleveren. Een beetje ego, een beetje regulatie. You can’t have it all. Maar ik denk dat ik meer kan hebben dan ik nu heb..
Het Ecosysteem
Vorige week heb ik het niet-weten verdragen. En deze week schieten de inzichten als paddenstoelen uit de grond. Zaadjes die ik eerder heb geplant in mijn hoofd van eerder beginnen te ontkiemen: de anti-fame en anti-kapitalistische blogs van kunstenares Kening Zhu. Ik heb ze in een week tijd bijna allemaal gelezen en ze spelen een grote rol in het volgende hoofdstuk dat ik binnenkort met jullie deel. Het deel dat niet had kunnen bestaan zonder deze ‘Gezien Worden – als maker en mens’ nieuwsbrief:
Het Ecosysteem van LOSKOP.
Iets waar ik jaren geleden al over sprak, over droomde, maar wat nooit verder kwam dan een mooie titel. Maar de laatste dagen ontkiemt het Ecosysteem zich tot groen, overvloedig Bos. Een bos met mijn gidsen in de Sterren, gelijkgestemden bij het Kampvuur, mijn kunst in de Binnentuin en plek voor veel-voelende creatives in mijn Kiemkas. Omg, ik ben ZO EXCITED voor deze shit.
Als je tot zover bent gekomen (i see you, creatieve kiemling <3)...
Het Ecosysteem is RIJK. Vol waarde. Vol overloed. Niet alleen voor mij. Maar ik denk ook voor jou. Ik ben bang dat ik te arrogant doe of naast mijn schoenen loop (hallo monstertje), maar als ik mijn lijf volg dan voel ik een diep, diep vertrouwen in hoe groots dit is. Dus ik ben al aan het nadenken hoe ik dit kan gaan vertalen. In een blog-serie? Een boek? Als een tool voor mijn 1:1 coachsessies in de Kiemkas? I can’t fucking wait.
Resoneert dit als een malle? Ben jij die creatieve veel-voeler die verder wilt ontkiemen? Voel je dan heel erg welkom om te reageren op deze mail. Om even te sparren over jouw proces. Zeker met deze nieuwe ontwikkeling loop ik graag met je mee in jouw ecosysteem om te kijken of, en hoe, ik je zou kunnen helpen verder te groeien <3
Heel veel liefs,
Valentina
Opmerkingen